PL EN
PRACA ORYGINALNA
Terytorialny wymiar kapitału ludzkiego
 
Więcej
Ukryj
1
Katedra Gospodarki Samorządu Terytorialnego, Instytut Gospodarki Przestrzennej, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Uniwersytet Łódzki
 
 
Data nadesłania: 15-08-2019
 
 
Data ostatniej rewizji: 04-10-2019
 
 
Data akceptacji: 23-10-2019
 
 
Data publikacji: 27-12-2019
 
 
Autor do korespondencji
Zbigniew Przygodzki   

Katedra Gospodarki Samorządu Terytorialnego, Instytut Gospodarki Przestrzennej, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Uniwersytet Łódzki, POW 3/5, 90-255, Łódź, Polska
 
 
GNPJE 2019;300(4):105-130
 
SŁOWA KLUCZOWE
KODY KLASYFIKACJI JEL
STRESZCZENIE
Celem pracy jest identyfikacja sposobów i zakresu procesów terytorializacji kapitału ludzkiego a także analiza jego percepcji oraz wartości w procesach ekonomicznych. Badania teoretyczne zaczynają się od identyfikacji zasobów ludzkich jako czynnika produkcji, który ulega przewartościowaniu i reinterpretacji w kierunku pojęcia kapitał ludzki. Kapitał ten początkowo ma charakter aprzestrzenny, zwłaszcza w początkowym okresie procesów globalizacji końca XX wieku. Jednak, również pod wpływem globalnych trendów ulega on procesom terytorializacji, co podnosi rolę terytorium w procesach ekonomicznych zarówno w skali lokalnej, jak i globalnej. Zjawiskom tym towarzyszą zmiany charakteru procesów innowacyjnych, od modelu linearnego do systemów otwartej innowacji. Systemy te także zdeterminowane są właściwościami terytorium. W drodze ewolucji ujawniają się zatem dwie ważne cechy kapitału ludzkiego, podlega procesom zakorzeniania i koncentracji. Jest ważnym elementem kapitału terytorialnego decydującym o istnieniu i atrakcyjności innowacyjnych środowisk przedsiębiorczości. W jego procesie inwestycyjnym nie do przecenienia pozostaje zatem rola bliskości przestrzennej otoczenia instytucjonalnego.
REFERENCJE (83)
1.
Asheim B. T., Coenen L. [2005], Knowledge Bases and Regional Innovation Systems: Comparing Nordic Clusters, Research Policy, no. 34: 1179–1181.
 
2.
Baczwarow M., Suliborski A. [2002], Kompendium wiedzy o geografii politycznej i geopolityce, Warszawa-Łódź, PWN.
 
3.
Balland P. A., Boschma R., Frenken K. [2015], Proximity and Innovation: From Statics to Dynamics, Regional Studies, vol. 49, no. 6, 907–920.
 
4.
Becker G. [1990], Ekonomiczna teoria zachowań ludzkich, Warszawa, PWN.
 
5.
Becker G. S. [1962], Investment in Human Capital: A Theoretical Analysis, The Journal of Political Economy, vol. 70, no. 5, pt 2: Investment in Human Beings, Chicago, The University of Chicago Press.
 
6.
Boschma R. A., Lambooy J. G. [1999], Evolutionary economics and economic geography, Journal of Evolutionary Economics, Springer-Verlag, vol. 9: 416.
 
7.
Boschma R. A. [2005], Proximity and Innovation: A Critical Assessment, Regional Studies, vol. 39, no. 1: 63.
 
8.
Cichy K. [2005], Kapitał ludzki w modelach i teorii wzrostu gospodarczego, Poznań, Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Zeszyty Studiów Doktoranckich, Akademia Ekonomiczna w Poznaniu, Wydział Ekonomii, nr 23.
 
9.
Cichy K. [2008], Kapitał ludzki i postęp techniczny jako determinanty wzrostu gospodarczego, Warszawa, Instytut Wiedzy i Innowacji.
 
10.
Cichy K., Malaga K. [2007], Kapitał ludzki w modelach i teorii wzrostu gospodarczego, w: M. Herbst (red.), Kapitał ludzki i kapitał społeczny a rozwój regionalny, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Scholar.
 
11.
Conventz S., Derruder B., Thierstein A., Witlox F. (red.) [2014], Hub Cities in the Knowledge Economy. Seaport, Airports, Brainports, Ashgate, Farnham.
 
12.
Cooke Ph. [2006], Bliskość, wiedza i powstawanie innowacji, Studia Regionalne i Lokalne, nr 2 (24): 23.
 
13.
Crevoisier O., Jeannerat H. [2009], Territorial Knowledge Dynamics: From the Proximity Paradigm to Multi-location Milieus, European Planning Studies, vol. 17, no. 8: 1230.
 
14.
Crozier M. [1996], Kryzys inteligencji. Szkic o niezdolności elit do zmian, Warszawa, Poltext: 23–24.
 
15.
Czerniachowicz B., Marek S. [2004], Wybrane elementy teorii kapitału ludzkiego, w: Wybrane problemy rozwoju kapitału ludzkiego, Rozprawy i Studia t. (DCXXI) 547, Szczecin, Wyd. Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
 
16.
Dębski J. [2005], Gospodarka Przestrzenna jako nauka, t. 2, Białystok, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Białymstoku.
 
17.
Domański R. [1993], Kapitał ludzki i wzrost gospodarczy, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
18.
Evers H. D. [2008], Knowledge hubs and knowledge clusters: Designing a knowledge architecture for development, ZEF Working Paper Series, no. 27: 8–9.
 
19.
Florida R. [1995], Toward the Learning Region, Futures, vol. 27, no. 5.
 
20.
Florida R. [2002], The Rise of the Creative Class. And How It’s Transforming Work, Leisure, Community and Everyday Life, New York, Basic Books.
 
21.
Florida R. [2003], Cities and the Creative Class, City and Community, vol. 2:1, March.
 
22.
Fromhold-Eisebith M. [2004], Innovative Milieu and Social Capital – Complementary or Redundant Concepts of Collaboration-based Regional Development?, European Planning Studies, vol. 12, no. 6, September: 749.
 
23.
Fukuyama F. [1995], Social Capital and Global Economy, Foreign Affairs, vol. 74, no. 5: 101.
 
24.
Gaczek W. [2009], Gospodarka oparta na wiedzy w regionach europejskich, Polska Akademia Nauk KPZK Studia, t. CXVIII: 38.
 
25.
Gaczek W. M. [2007], Kapitał ludzki i kapitał społeczny a innowacyjność gospodarki regionu, w: A. Jewtuchowicz (red.), Region w gospodarce opartej na wiedzy, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego: 44–47.
 
26.
Gaczek W. M., Komorowski J. W. [2005], Kapitał ludzki i społeczny regionu jako element rozwoju gospodarki opartej na wiedzy, w: W. M. Gaczek (red.), Innowacje w rozwoju regionu, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, z. 57, Poznań, Wyd. AE w Poznaniu: 54–55.
 
27.
Gallaud D., Torre A. [2005], Geographical Proximity and Circulation of Knowledge Through Interfirm Relationships, Scienze Regionali, no. 2: 6.
 
28.
Galor O., Moa O. [2004], From Physical to Human Capital Accumulation: Inequality and the Process of Development, Review of Economic Studies, no. 71: 1021–1022.
 
29.
Galor O. [2005], From stagnation to growth: unified growth theory, Handbook of Economic Growth, vol. 1A, Philippe Aghion and Steven N. Durlauf Brown University, Hebrew University: 232–234.
 
30.
Galor O. [2012], Inequality, Human Capital Formation and The Process of Development, Discussion Paper No. 6328, Brown University and IZA: 27.
 
31.
Giuliani E. [2007], The selective nature of knowledge networks in clusters: evidence from the wine industry, Journal of Economic Geography, no. 7: 139–168.
 
32.
Guz J. [2018], Ścieżki rozwoju miast województwa łódzkiego, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
 
33.
Jałowiecki B. [2007], Globalny świat metropolii, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Scholar.
 
34.
Jarecki W. [2003], Koncepcja kapitału ludzkiego, w: D. Kopycińska (red.), Kapitał ludzki w gospodarce, Szczecin, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne.
 
35.
Jewtuchowicz A. [2013], Terytorium i współczesne dylematy jego rozwoju, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
 
36.
Jones Ch. I. [1996], Human Capital, Ideas, and Economic Growth, Stanford University, in Edmund S. Phelps (ed.) conference volume, forthcoming, Prepared for VIII Villa Mondragone International Economic Seminar in Rome on June 25–27.
 
37.
Kilpatrick S., Loechel B., Thomas S., Woinarski Z. [2002], Generating Jobs in Regional Tasmania: a social capital approach, Final Report, University of Tasmania: 12.
 
38.
Kilpetrick S., Field J., Falk I. [2001], Socila Capital: An Analytical Tool for Exploring Lifelong Learning and Community Development, CRLRA Discussion Paper Series, D13: 4.
 
39.
Kolehmainen J. [2003], Territorial Agglomeration as A Local Innovation Environment, The Case of A Digital Media Agglomeration, In Tampere, MIT-IPC–LIS-03–002, University of Tampere: 4–27.
 
40.
Korenik S. [2008], Kapitał ludzki w procesach rozwoju gospodarczego ze szczególnym uwzględnieniem aspektów przestrzennych, w: K. Miszczak, Z. Przybyła (red.), Nowe paradygmaty gospodarki przestrzennej, Biuletyn KPZK PAN, z. 236: 78–79.
 
41.
Kunasz M. [2003], Ogólny zarys koncepcji kapitału ludzkiego, w: D. Kopycińska (red.), Kapitał ludzki w gospodarce, Szczecin, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne.
 
42.
Kunzig R. [2018], Rozwój gigantycznych metropolii, http://www.national-geographic... (1.12.2011).
 
43.
Lisowski P. [2004], Innowacyjność w teoriach rozwoju regionów, w: red. A. Jewtuchowicz, Wiedza, innowacyjność, przedsiębiorczość a rozwój regionów, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego: 312–315.
 
44.
Łukasiewicz G. [2009], Kapitał Ludzki Organizacji pomiar i sprawozdawczość, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
45.
Mahoney J. [2000], Path dependence in historical sociology, Theory and Society, vol. 29.
 
46.
Malaga K. [2013], Jednolita Teoria Wzrostu Gospodarczego – stan obecny i wyzwania, IX Kongres Ekonomistów Polskich, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne: 3–4.
 
47.
Maroń D. [2009], Kapitał ludzki i społeczny – wybrane problemy teorii i praktyki, Wrocław, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
 
48.
Matur V. K. [1999], Human Capital-Based Strategy for Regional Economic Development, Economic Development Quarterly.
 
49.
Mauroner O. [2015], Innovation Clusters and Public Policy – The Case of a Research-Driven Clusterin Germany, American Journal of Industrial and Business Management, no. 5: 736–747.
 
50.
Müller L., Lämmer-Gamp T., zu Kôcker G. M., Christensen T. A. [2012], Clusters are individuals, The Danish Ministry of Science, Innovation and Higher Education: 22–54.
 
51.
Niedzielski P., Poznańska K., Matusiak K. B. [2009], Kapitał Ludzki – innowacje – przedsiębiorczość, Zeszyty Naukowe Ekonomiczne Problemy Usług, nr 525.
 
52.
Nowakowska A. [2011], Regionalny wymiar procesów innowacji, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego: 93.
 
53.
Nowakowska A. [2018], Od regionu do terytorium – reinterpretacja znaczenia przestrzeni w procesach rozwoju gospodarczego, Gospodarka Narodowa, nr 3.
 
54.
Nowakowska A., Boryczka E. [2008], Wyższe uczelnie jako czynnik kształtujący strukturę przestrzenną współczesnych miast, [w:] T. Markowski, D. Drzazga (red.), Rola wyższych uczelni w rozwoju społeczno-gospodarczym i przestrzennym miast, Biuletyn KPZK PAN, t. CXXI.
 
55.
Nowakowska A., Przygodzki Z., Chądzyński J. [2007], Region i jego rozwój warunkach globalizacji, Warszawa, Wydawnictwo CeDeWu.
 
56.
Nowakowska A., Przygodzki Z., Sokołowicz E. M. [2011], Region w Gospodarce Opartej na Wiedzy, Warszawa, Difin.
 
57.
Parysek J. J. [2003], Metropolie: metropolitalne funkcje i struktury przestrzenne, w: I. Jażdżewska (red.), Funkcje metropolitalne i ich rola w organizacji przestrzeni, XVI Konwersatorium Wiedzy o Mieście, Katedra Geografii Miast i Turyzmu, Uniwersytet Łódzki, Łódzkie Towarzystwo Naukowe: 27.
 
58.
Pietrzyk I. [2000], Polityka regionalna Unii Europejskiej i regiony w państwach członkowskich, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN: 49.
 
59.
Padgett J., Powell W. [2012], The problem of emergence, w: J. Padgett, W. Powell (red.), The Emergence of Organizations and Markets, Pronceton, Princeton University Press: 1–30.
 
60.
Przygodzki Z. [2004], Znaczenie kapitału społecznego w rozwoju, w: Wiedza, innowacyjność, przedsiębiorczość a rozwój regionów, Łódź, Zakład Ekonomiki Regionalnej i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
 
61.
Przygodzki Z. [2014], Zróżnicowanie sektora kreatywnego w kontekście zdolności tworzenia miast kreatywnych w Polsce, w: A. Klasik (red.), Sektora kreatywny jako katalizator przemian strukturalnych w regionie, Katowice, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach: 161.
 
62.
Przygodzki Z. (red.) [2013], Regionalny wymiar polityki rozwoju kapitału ludzkiego. Przykład Włoch, Wielkiej Brytanii, Niemiec i Polski, Warszawa, Difin.
 
63.
Przygodzki Z., Kina E. [2016], Kapitał społeczny miasta, w: A. Nowakowska, Z. Przygodzki, A. Rzeńca, EkoMiasto#Społeczeństwo. Zrównoważony, inteligentny i partycypacyjny rozwój miasta, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego: 145.
 
64.
Przygodzki Z., Sokołowicz M. E. [2009], Rola wizerunku miasta w kontekście wzrostu znaczenia mobilności kapitału ludzkiego, w: A. Jewtuchowicz, A. Rzeńca (red.), Współczesne wyzwania miast i regionów, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego: 183–204.
 
65.
Przygodzki Z., Sokołowicz M. [2008], Attractiveness and Development of The City in The Context Of Human Capital Mobility, w: C. Martin, J. Tomidajewicz (red.), La compétitivité des entreprises, des territories et des Etats d’Europe. Conséquences pour le developpement et la cohesion de l’U. E., Poznań, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu: 352–370.
 
66.
Przygodzki Z. [2018], Wiedza i kapitał ludzki w środowiskach przedsiębiorczości. Podejście terytorialne, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego: 101.
 
67.
Reve T. [2009], Norway – A Global Maritime Knowledge Hub, BI Norwegian School of Management, Centre for Maritime Competitiveness, Oslo, Research Report 5:19.
 
68.
Rifkin J. [2003], Wiek dostępu. Nowa kultura hiperkapitalizmu, w której płaci się za każdą chwilę życia, Wrocław, Wydawnictwo Dolnośląskie.
 
69.
Romer P. M. [1989], Human Capital and Growth: Theory and Evidence, National Bureau of Economic Research (NBER), Working Paper, no. 3173, Cambridge.
 
70.
Roszkowska S. [2006], Kapitał ludzki a wzrost gospodarczy w Polsce w ujęciu regionalnym, w: E. Okoń-Horodyńska, K. Piech (red.), Unia Europejska w kontekście strategii lizbońskiej oraz gospodarki i społeczeństwa wiedzy w Polsce, Kraków, Instytut Wiedzy i Innowacji.
 
71.
Schultz T. W. [1961], Investment In Human Capital, The American Economic Review, vol. 51, no. 1.
 
72.
Smith A. [1954], Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów, t. 1, Warszawa, PWN.
 
73.
Sokołowicz M. E. [2008], W kierunku nowej polityki regionalnej? Rozważania nad przyszłym kształtem polityki regionalnej w Polsce, w: Polityka spójności. Ocena i wyzwania, Warszawa, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego: 11–15.
 
74.
Sokołowicz M. E. [2015], Rozwój terytorialny w świetle dorobku ekonomii instytucjonalnej. Przestrzeń – bliskość – instytucje, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
 
75.
Stackelberg K., Hahne U. [1998], Teorie rozwoju regionalnego, w: S. Golinowska (red.), Rozwój ekonomiczny regionów. Rynek pracy. Procesy migracyjne. Polska, Czechy, Niemcy, Warszawa, Raport IPiSS, z. 16.
 
76.
Starosta P. [1995], Poza metropolią. Wiejskie i małomiasteczkowe zbiorowości lokalne a wzory porządku makro-społecznego, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
 
77.
Szczepański M. S. [2000], Kapitał społeczno-kulturowy a rozwój lokalny i regionalny. Prolegomena, w: Kapitał społeczno-kulturowy a rozwój lokalny i regionalny, Tychy, Śląskie Wydawnictwo Naukowe.
 
78.
Torre A., Gilly J. P. [1999], On the analytical dimension of Proximity Dynamics, Regional Studies, vol. 34, no. 2: 169–180.
 
79.
Torre A., Rallet A. [2005], Proximity and Localization, Regional Studies, vol. 39, no. 1: 47–60.
 
80.
Torrès O. [2004], Lokalna globalizacja czy globalna lokalizacja. Rozważania na temat glokalizacji, w: A. Jewtuchowicz (red.), Wiedza, innowacyjność, przedsiębiorczość a rozwój regionów, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego: 25–26.
 
81.
Trutkowski C., Mandes S. [2005], Kapitał społeczny w małych miastach, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Scholar.
 
82.
Winter I. [2000], Towards a theorized understanding of family life and social capital, Australian Institute of Family Studies, Working Paper, no. 21: 3.
 
83.
Wronowska G. [2005], Koncepcja kapitału ludzkiego – ujęcie historyczne, w: D. Kopycińska (red.), Teoretyczne aspekty gospodarowania, Szczecin, Wyd. Katedra Mikroekonomii US.
 
eISSN:2300-5238
Journals System - logo
Scroll to top