PRACA ORYGINALNA
Kwantyfikacja zmian luki VAT: podejście ekonometryczne
| 1 | Departament Polityki Makroekonomicznej, Ministerstwo Finansów, Polska |
| 2 | Katedra Ekonomii Stosowanej, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Polska |
AUTOR DO KORESPONDENCJI
Karolina Konopczak
Departament Polityki Makroekonomicznej, Ministerstwo Finansów, Polska; Katedra Ekonomii Stosowanej, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Polska
Departament Polityki Makroekonomicznej, Ministerstwo Finansów, Polska; Katedra Ekonomii Stosowanej, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Polska
Data nadesłania: 17-10-2019
Data ostatniej rewizji: 24-01-2020
Data akceptacji: 16-04-2020
Data publikacji: 30-06-2020
GNPJE 2020;302(2):25–42
SŁOWA KLUCZOWE
KODY KLASYFIKACJI JEL
STRESZCZENIE ARTYKUŁU
W niniejszym artykule zaproponowano alternatywną względem stosowanych w literaturze metodykę szacowania zmian luki VAT, pozwalającą na jej bieżący (kwartalny) monitoring. Łączy ona dwie tradycje modelowania dochodów podatkowych: metodę rozbieżności oraz metodę szacowania elastyczności dochodów podatkowych względem bazy podatkowej. Kształtowanie się luki VAT utożsamiane jest ze zmianami reaktywności rzeczywistych dochodów podatkowych względem teoretycznych (czyli – ekwiwalentnie – rzeczywistych dochodów względem bazy podatkowej przy kontroli zmian stawek podatkowych). Metoda została wykorzystana do oszacowania zmian luki VAT w Polsce w latach 2016–2018.
KONFLIKT INTERESÓW
Poglądy wyrażone w niniejszym artykule powinny być traktowane jako poglądy autorki, które nie muszą koniecznie wyrażać poglądów instytucji, w których jest afiliowana.
REFERENCJE (47)
1.
Adamczyk A., Czyż M. [2015], Determinanty luki podatkowej w VAT w krajach Unii Europej¬skiej, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpiecze¬nia, 76 (1): 125–134.
2.
Agha A., Haughton J. [1996], Designing VAT Systems: Some Efficiency Considerations, Review of Economics and Statistics, 78 (2): 303–308.
3.
Aigner D., Lovell C. K., Schmidt P. [1977], Formulation and estimation of stochastic frontier production function models, Journal of Econometrics, 6 (1): 21–37.
4.
Bajada C., Schneider F. [2005], The Shadow Economies of the Asia-Pacific, Pacific Economic Review, 10 (3): 379–401.
5.
Bierens H., Martins L. [2010], Time-varying cointegration, Econometric Theory, 26 (5): 1453–1490.
6.
Breusch T. [2005], The Canadian underground economy: An examination of Giles and Tedds, Canadian Tax Journal, 53 (2): 367–391.
7.
Buckland S., Burnham K., Augustin N. [1997], Model selection: an integral part of inference, Biometrics, 53 (2): 603–618.
8.
Cagan P. [1958], The demand for currency relative to the total money supply, Journal of Political Economy, 66 (1): 34–46.
9.
Christie E., Holzner M. [2006], What Explains Tax Evasion? An Empirical Assessment based on European Data, WIIW Working Papers, 40.
10.
Dz.U. [2018] Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, Dz.U. 2018, poz. 2174 z późn. zm.
11.
Del’Anno R., Schneider F. [2003], The shadow economy of Italy and other OECD countries: what do we know?, Journal of Public Finance and Public Choice, 21 (2–3): 223–245.
12.
Engle R., Granger C. W. [1987], Co integration and error correction representation, estimation and testing, Econometrica, 55 (2): 251–276.
13.
Frey B., Weck H. [1983], Estimating the shadow economy: a ‘naïve’ approach, Oxford Economic Papers, 35 (1): 23–44.
14.
Frey B., Weck-Hanneman H. [1984], The Hidden Economy as an ‘unobserved’ Variable, Euro¬pean Economic Review, 26 (1–2): 33–53.
15.
Gemmell N., Hasseldine J. [2012], The tax gap: a methodological review, Advances in Taxation, 20: 203–231.
16.
Gemmell N., Hasseldine J. [2015], Taxpayers’ Behavioural Responses and Measures of Tax Compliance ‘Gaps’: A Critique and a New Measure, Fiscal Studies, 35 (3): 275–296.
17.
Giles D. [1999], Measuring the Hidden Economy: Implications for Econometric Modelling, Economic Journal, 109 (456): 370–380.
18.
Giles D., Tedds L. [2002], Taxes and the Canadian underground economy, Canadian Tax Paper, 106.
19.
Giles D., Tedds L., Gugsa W. [2002], The Canadian underground and measured economies, Applied Economics, 34 (18): 2347–2352.
20.
Gutmann P. [1977], The Subterranean Economy, Financial Analysts Journal, 33 (6): 26–27.
21.
Johansen S. [1988], Statistical Analysis of Cointegration Vectors, Journal of Economic Dynamics and Control, 12(2–3): 231–254.
22.
Kaufmann D., Kaliberda A. [1996], Integrating the unofficial economy into the dynamics of post socialist economies: a framework of analyses and evidence, w: Kaminski B. (ed.), Economic Transition in Russia and the New States of Eurasia, London, M. E. Sharpe.
23.
Komisja Europejska [2013], Study to quantify and analyse the VAT Gap in the EU-27 Member States, https://ec.europa.eu/taxation_....
24.
Komisja Europejska [2014], Update Report to the Study to quantify and analyse the VAT Gap in the EU-27 Member States, https://ec.europa.eu/taxation_....
25.
Komisja Europejska [2015], Study to quantify and analyse the VAT Gap in the EU Member States: 2015 Report, https://ec.europa.eu/taxation_....
26.
Komisja Europejska [2016a], Study and Reports on the VAT Gap in the EU-28 Member States: 2016 Final Report, https://ec.europa.eu/taxation_....
27.
Komisja Europejska [2016b], The Concept of Tax Gaps: Report on VAT Gap Estimation, https://ec.europa.eu/taxation_....
28.
Komisja Europejska [2017], Study and Reports on the VAT gap in the EU-28 Member States: 2017 Final Report, https://ec.europa.eu/taxation_....
29.
Komisja Europejska [2018], Study and Reports on the VAT gap in the EU-28 Member States: 2018 Final Report, https://ec.europa.eu/taxation_....
30.
Koop G., León-González R., Strachan R. [2011], Bayesian Inference in a Time Varying Cointe¬gration Model, Journal of Econometrics, 165 (2): 210–220.
31.
Mazur T., Bach D., Juźwik A., Czechowicz I., Bieńkowska J. [2019], Raport na temat wielkości luki podatkowej w podatku VAT w Polsce w latach 2004–2017, MF Opracowania i Analizy, 3, https://www.gov.pl/web/finanse....
32.
Nerudova D., Dobranschi M. [2019], Alternative method to measure the VAT gap in the EU: Stochastic tax frontier model approach, PLoS ONE, 14 (1): 1–38.
33.
OECD [2002], Measuring the Non-Observed Economy – A Handbook, https://www.oecd.org/ sdd/na/1963116.pdf.
34.
Park J., Hahn [1999], Cointegrating Regression with Time Varying Coefficients, Econometric Theory, 15 (5): 664–703.
35.
Pesaran H. M., Timmermann A. [2007) Selection of estimation window in the presence of breaks, Journal of Econometrics, 137: 495–510.
36.
Pesaran M. H., Shin Y. [1999], An Autoregressive Distributed Lag Modelling Approach to Cointe¬gration Analysis, w: Strom S. (ed.) Econometrics and Economic Theory in the 20th Century: The Ragnar Frisch Centennial Symposium, Cambridge University Press.
37.
Pesaran M. H., Shin Y., Smith R. J. [2001], Bounds testing approaches to the analysis of level relationships, Journal of Applied Econometrics, 16 (3): 289–326.
38.
Rada Ministrów [2019], Sprawozdanie z wykonania Budżetu Państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2018 r., https://www.gov.pl/web/finanse....
39.
Reckon [2009], Study to quantify and analyse the VAT gap in the EU-25 Member States, https:// ec.europa.eu/taxation_customs/....
40.
Schneider F. [2005], Shadow economies around the world: what do we really know?, European Journal of Political Economy, 21 (3): 598–642.
41.
Schneider F., Bühn A. [2013], Estimating the Size of the Shadow Economy: Methods, Problems and Open Questions, CESifo Working Paper, 4448.
42.
Szczypińska A. [2019], What drives the VAT gap in the European Union?, Roczniki KAE, 55: 69–82.
43.
Tanzi V. [1980], The underground economy in the United States: estimates and implications, Banca Nazionale del Lavoro Working Paper, 135.
44.
Tanzi V. [1983], The underground economy in the United States: annual estimates, 1930–1980, IMF Staff Paper, 30.
45.
Tax Justice Network [2011], The Cost of Tax Abuse. A Briefing Paper on the Cost of Tax Evasion Worldwide, https://www.taxjustice.net/wp-... TJN-2011.pdf.
46.
Zellner A. [1970], Estimation of regression relationships containing unobservable independent Variables, International Economic Review, 11 (3): 441–454.
47.
Zidkova H. [2014], Determinants of Vat Gap In EU, Prague Economic Papers, 4: 514–530.
