PRACA ORYGINALNA
Analiza nierównowagi gospodarczej wybranych państw strefy euro przy wykorzystaniu modelu IS–LM–BP
Więcej
Ukryj
Data publikacji: 30-04-2016
GNPJE 2016;282(2):25-57
SŁOWA KLUCZOWE
KODY KLASYFIKACJI JEL
STRESZCZENIE
Celem artykułu jest przedstawienie problemu nierównowagi gospodarczej w wybranych małych gospodarkach strefy euro (Grecji, Portugalii i Irlandii), a także Hiszpanii w okresie przed i po wprowadzeniu euro. Powyższe kraje szczególnie dotkliwie odczuły skutki kryzysu 2008+. W artykule przeanalizowano zarówno nierównowagę zewnętrzną w aspekcie realnym, rozumianą jako deficyt obrotów bieżących bilansu płatniczego oraz monetarnym, jako nierównowagę ogólną bilansu płatniczego, jak i nierównowagę wewnętrzną, oznaczającą występowanie nadmiernego bezrobocia. Do analizy powyższych zagadnień wykorzystano rozszerzoną wersję modelu IS–LM–BP (modelu Mundella–Fleminga), modelu rozszerzonego o linie równowagi obrotów bieżących bilansu płatniczego oraz potencjalnego produktu wskazującego na poziom optymalnego zatrudnienia siły roboczej. Sytuację gospodarczą analizowanych państw przedstawiono na tle pozycji Włoch, Niemiec i strefy euro (EA-12) wykorzystując w tym zakresie dane Eurostatu oraz analizy Komisji Europejskiej.
Z dokonanej w artykule analizy wynika, że mała gospodarka rezygnująca ze stosowania własnej waluty, znajdująca się w stanie nierównowagi gospodarczej ma silnie ograniczone pole manewru w polityce makroekonomicznej. Zastosowanie ekspansywnej polityki fiskalnej w celu zlikwidowania nadmiernego bezrobocia prowadzi do pogłębienia deficytu obrotów bieżących bilansu płatniczego. Istotnym ograniczeniem w polityce makroekonomicznej jest brak możliwości wykorzystania polityki kursowej w celu wsparcia konkurencyjności międzynarodowej kraju. Państwa strefy euro dotknięte skutkami kryzysu, nie mogąc dokonać dewaluacji nominalnej wspólnej waluty, zmuszone zostały do zastosowania mechanizmu dewaluacji wewnętrznej. Mechanizm ten może zostać wykorzystany tylko doraźnie (krótkookresowo) ze względów na negatywny odbiór społeczny (ograniczenia o charakterze politycznym). Z powyższego wynika ogólny wniosek, że kraj wstępujący do unii monetarnej powinien zwracać szczególną uwagę na utrzymanie równowagi makroekonomicznej zarówno przed wejściem do unii, jak i w okresie po przyjęciu wspólnej waluty.