Kolejowe przewozy regionalne stanowią alternatywę dla transportu indywidualnego,
przyczyniając się do obniżenia kosztów zewnętrznych generowanych przez
samochody. Są one traktowane jako powszechnie dostępna usługa przewozowa
o charakterze użyteczności publicznej (PSO). Często wskazywaną miarą efektywności
ich organizacji jest wysokość rekompensaty oczekiwanej przez przewoźnika
za wykonaną pracę eksploatacyjną (pockm). Tymczasem nie odzwierciedla
ona rzeczywistej efektywności tych przewozów, ponieważ nie uwzględnia podstawowego
celu angażowania środków publicznych. Nie jest nim przejazd pociągu
jak najniższym kosztem, lecz dostarczenie poprzez ten przejazd możliwie wielu
korzyści społeczeństwu, dla którego jest on uruchamiany. Przeprowadzona analiza
wskazała na poważne trudności w określeniu oceny rzeczywistej efektywności
realizacji usług kolejowych przewozów regionalnych. Oszacowany wynik finansowy
osiągany przez ogólnopolską spółkę Przewozy Regionalne w poszczególnych
województwach dowodzi istotnych dysproporcji. Podmiot ten zdaje się stosować
skrośne dotowanie usług w celu czerpania ponadnormalnych zysków, obniżania
swoich oczekiwań w obliczu potencjalnej konkurencji i sztucznej poprawy swojej
efektywności w tych obszarach działalności, gdzie występuje rzeczywista konkurencja ofert. Obecna formuła organizacji kolejowych przewozów regionalnych
utrudnia więc ocenę jej efektywności, a w konsekwencji optymalny pod względem
ekonomicznym wybór przewoźnika. To z kolei umożliwia podmiotowi dominującemu
na rynku wykorzystywanie swojej pozycji.
REFERENCJE(34)
1.
Arriva [2013] wygrała w Krajowej Izbie Odwoławczej, Rynek Kolejowy, http://www.rynek-kolejowy.pl/3..._ KIO.htm (accessed on 10.05.2013).
Cameron I., Lyons T. J., Kenworthy J. R. [2004], Trends in vehicle kilometers travel in world cities, 1960–1990: underlying drivers and policy responses, Transport Policy, 11 (3): 287–298.
Chaberko T. [2010], Potencjał kolei jako miejskiego i podmiejskiego środka transportu w wybranych aglomeracjach Europy Środkowo-Wschodniej, Prace Geograficzne, 124: 59–71.
Jamroz K. [2012], Modelowanie wskaźnika motoryzacji na poziomie krajowym, Zeszyty Naukowo-Techniczne Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji w Krakowie. Seria: Materiały Konferencyjne: 111–120.
Jaster G. [2004], Konkurencja w przewozach kolejowych – doświadczenia na rynku niemieckim, Conference Competition on Tracks – Opportunities and Threats, Railway Business Forum, Warszawa.
Jurkowski W. [2019], Integracja zabudowy mieszkaniowej z infrastrukturą kolejową w strefach podmiejskich Krakowa, Łodzi, Poznania i Wrocławia, Rozprawy Naukowe Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego, 43, Wrocław.
Komornicki T., Śleszyński P., Rosik P., Pomianowski W., Stępniak M., Siłka P. [2010], Dostępność przestrzenna jako przesłanka kształtowania polskiej polityki transportowej, Biuletyn PAN. Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju, 241.
Lan L. W., Lin E.T. J. [2006], Performance Measurement for Railway Transport: Stochastic Distance Functions with Inefficiency and Ineffectiveness Effects, Journal of Transport Economics and Policy, 40 (3): 383–408.
Lierop D. van, Badami G. M., El-Geneidy M. A. [2018], What influences satisfaction and loyalty in public transport? A review of the literature, Transport Reviews, 38 (1): 52–72.
Majewski J. [2006], Koleje regionalne w nowych warunkach społeczno-ekonomicznych w świetle badań potoków podróżnych, Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG, 20 (2): 31–42.
Raport [2013] z audytu finansowo-prawnego działalności dotyczącej świadczenia usług publicznych w zakresie wykonywania kolejowych regionalnych przewozów pasażerskich na obszarze województwa śląskiego przez Koleje Śląskie Sp. z o.o. w 2012 roku, Zespół Doradców Gospodarczych TOR Sp. z o.o., Warszawa.
Rozporządzenie [2007] nr 1370/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. dotyczącego usług publicznych w zakresie kolejowego i drogowego transportu pasażerskiego oraz uchylającego rozporządzenia Rady (EWG) nr 1191/69 i (EWG) nr 1107/70 (Dz. Urz. UE L 315 z 03.12.2007, s. 1).
Taylor Z., Ciechański A. [2017], Deregulacja i przekształcenia własnościowe przedsiębiorstw transportu lądowego w Polsce na tle polityki spójności UE, IGiPZ PAN, Warszawa.
Ustawa [1992] z dnia 20 czerwca 1992 r. o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego (tekst jednolity Dz.U. z 2012 r. poz. 1138 ze zm.).
Vickerman R. W. [1974], Accessibility, attraction, and potential: a review of some concepts and their use in determining mobility, Environment and Planning A, 6 (6): 675–691.
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.