Bieżący numer
Numery archiwalne
O czasopiśmie
Cele i zakres
Wydawca
Kolegium Redakcyjne
Zasady etyczne
Indeksowanie i archiwizacja
Prawa autorskie, licencje i dostęp
Dla autorów
Wytyczne
Opłaty
Procedura recenzowania
Przygotowanie artykułu do publikacji
Korekty i sprostowania
Zasady etyczne
Prawa autorskie, licencje i dostęp
Kontakt
PRACA ORYGINALNA
Czy uprawnienia w publicznym systemie emerytalnym wypierają oszczędności w gospodarce okresu transformacji? Przypadek Polski
1
Collegium of World Economy, SGH Warsaw School of Economics, Poland
Data nadesłania: 25-01-2022
Data ostatniej rewizji: 15-11-2022
Data akceptacji: 04-01-2023
Data publikacji: 31-03-2023
Autor do korespondencji
GNPJE 2023;313(1):19-40
SŁOWA KLUCZOWE
ekonomia sektora publicznegoefekt wypieraniauprawnienia emerytalnemajątek gospodarstw domowychrozkład majątku
KODY KLASYFIKACJI JEL
STRESZCZENIE
Teoria ekonomii nie dostarcza jasnych prognoz dotyczących wpływu uprawnień w publicznym systemie emerytalnym na akumulację majątku prywatnego. Zgodnie z podstawową hipotezą cyklu życia uprawnienia emerytalne powinny w pełni wypierać oszczędności prywatne, jednakże w wielu bardziej zaawansowanych modelach teoretycznych przewiduje się jedynie ograniczony zakres substytucji. Badania empiryczne również nie są rozstrzygające. Celem zrealizowanego badania był pomiar zakresu substytucji pomiędzy uprawnieniami emerytalnymi a majątkiem prywatnym w Polsce. Aby zmierzyć zakres wypierania w długim okresie, dokonano pomiaru substytucji pomiędzy uprawnieniami emerytalnymi a majątkiem prywatnym (net wealth). W celu zidentyfikowania efektów krótkookresowych dokonano pomiaru wpływu uprawnień na konsumpcję i stopę oszczędności. Otrzymane wyniki nie potwierdzają występowania efektu wypierania w długim okresie. Wyniki dotyczące konsekwencji krótkookresowych są zróżnicowane, jednakże wskazują co najwyżej na niewielki zakres substytucji. W krajach przechodzących transformację gospodarczą wpływ uprawnień emerytalnych na majątek prywatny może być słabszy niż w gospodarkach rozwiniętych, ponieważ rozkład majątku był kształtowany przez rzadkie, trudne do przewidzenia zdarzenia, takie jak sama transformacja gospodarcza oraz szeroko zakrojona prywatyzacja zasobu mieszkaniowego w tym okresie.
FINANSOWANIE
Praca powstała w ramach realizacji projektu finansowanego ze środków Narodowego Centrum Nauki w ramach umowy UMO-2019/35/N/HS4/01032.
REFERENCJE (74)
1.
Alessie R., Angelini V., Van Santen P. [2013], Pension wealth and household savings in Europe: Evidence from SHARELIFE, European Economic Review, 63: 308–328.
2.
Andersson L. F., Eriksson L. [2014], The compulsory public pension and the demand for life insurance: The case of Sweden, 1884–1914, Economic History Review, 68 (1): 244–263.
3.
Attanasio O. P., Weber G. [2010], Consumption and Saving: Models of Intertemporal Allocation and Their Implications for Public Policy, Journal of Economic Literature, 48 (3): 693–751.
4.
Aydede Y. [2007], Saving and Social Security Wealth: A Case of Turkey, Topics in Middle Eastern and North African Economics, 9.
5.
Bach S., Thiemann A., Zucco A. [2019], Looking for the missing rich: tracing the top tail of the wealth distribution, International Tax and Public Finance, 26 (6): 1234–1258.
6.
Bernheim B. D. [1987], The economic effects of social security: Toward a reconciliation of theory and measurement, Journal of Public Economics, 33 (3), 273–304.
7.
Bönnke T., Grabka M., Schröder C., Wolff E. N. [2020], A Head-to-Head Comparison of Augmented Wealth in Germany and the United States, Scandinavian Journal of Economics, 122 (3): 1140–1180.
8.
Bönnke T., Grabka M., Schröder C., Wolff E. N., Zyska L. [2019], The Joint Distribution of Net Worth and Pension Wealth in Germany, Review of Income and Wealth, 65 (4): 834–871.
9.
Bottazzi R., Jappelli T., Padula M. [2006], Retirement Expectations, Pension Reforms, and Their Impact on Private Wealth Accumulation, Journal of Public Economics, 90 (2): 2187–2212.
10.
Bricker S., Hanse P., Volz A. H. [2019], Wealth concentration in the U. S. after augmenting the upper tail of the survey of con¬sumer finances, Economics Letters, 184: 108659.
11.
Brzeziński M., Sałach K. [2021], Factors that account for the wealth inequality differences between post-socialist countries, Economic Modelling, 105: 105649.
12.
Brzeziński M., Sałach K., Wroński M. [2020], Wealth inequality in Central and Eastern Europe: Evidence from joined household survey and rich lists’ data, Economics of Transition and Institutional Change, 28 (4): 637–660.
13.
Bucciol A. [2011], A note on social security welfare with self-control problem, Macroeconomic Dynamics, 15 (04): 579–594.
14.
Bucks B. K., Pence K. M. [2015], Wealth, Pensions, Debt, and Savings: Considerations for a Panel Survey, Finance and Economics Dis¬cussion Series 2015-019, Board of Governors of the Federal Reserve System.
15.
Cagan P. [1965], The Effect of Pension Plans on Aggregate Saving: Evidence from a Sample Survey, Occasional Paper 95, New York: Columbia Univ. Press [for NBER].
16.
Cerda R. A. [2009], Social Security and Wealth Accumulation in Developing Economies: Evidence from the 1981 Chilean Reform, World Development, 36 (10): 2029–2044.
17.
Cigno A., Casolaro L., Rosati F. C. [2002], The Impact of Social Security on Saving and Fertility in Germany, FinazArchiv, 59 (2): 189–211.
18.
Cowell F., Nolan B., Olivera J., Van Kerm P. [2017], Wealth, Top Incomes, and Inequality, in: Hamilton K., Hepburn C. (eds.), National Wealth: What is Missing, Why it Matters, Oxford University Press, Oxford.
19.
Czapiński J., Góra M. [2016], Świadomość „emerytalna” Polaków. Raport z badania ilościowego, Publikacje Europejskiego Kongresu Finansowego, Warszawa.
21.
De Nardi M., French E., Jones J. B. [2010], Why Do the Elderly Save? The Role of Medical Expenses, Journal of Political Economy, 118 (1): 9–75.
22.
Engen E. M., Gale W. [1993], IRAs and Saving in a Stochastic Life Cycle Model, Brookings Institution, Washington.
23.
Fehr H., Habermann C., Kindermann F. [2008], Social Security with Rational and Hyperbolic Consumers, Review of Economic Dynamics, 11 (4): 884–903.
24.
Feldstein M. [1974], Social Security, Induced Retirement, and Aggregate Capital Accumulation, Journal of Political Economy, 82 (5): 905–926.
25.
Feldstein M. [1976], Social Security and Saving: The Extended Life Cycle Theory, American Economic Review, 66 (2): 77–86.
26.
Feng J., He L., Sato H. [2011], Public pension and household saving: Evidence from urban China, Journal of Comparative Econom¬ics, 39 (4): 470–485.
27.
Fessler P., Schürz M. [2018], Private Wealth Across European Countries: The Role of Income, Inheritance and the Welfare State, Journal of Human Development and Capabilities, 19 (4): 521–549.
28.
Gale W. G. [1998], The Effects of Pensions on Household Wealth: A Reevaluation of Theory and Evidence, Journal of Political Economy, 106 (4): 706–723.
29.
HFCN [2020a], The Household Finance and Consumption Survey: Results from the 2017 wave, ECB Statistics Paper Series No. 36, European Central Bank.
30.
HFCN [2020b], The Household Finance and Consumption Survey: Methodological report for the 2017 wave, ECB Statistics Paper Series No. 35, European Central Bank.
31.
Honarvar S. S., Raghfar H., Mousavi M. [2017], Macroeconomic and Welfare Effects of Parametric Pension Reform in Iran, Journal of Money and Economy, 12 (4): 455–479.
32.
Hubbard R. G. [1986], Pension Wealth and Individual Saving: Some New Evidence, Journal of Money, Credit and Banking, 18 (2): 167–178.
33.
Hurd M. [1987], Savings of the Elderly and Desired Bequest, American Economic Review, 77 (3): 298–312.
34.
Jabłonowski J. [2021], MPC out of Augmented Wealth in Poland, Central European Journal of Economic Modelling and Econometrics, 2021 (3), 253–286.
35.
Johnson P. [1984], Self-Help versus State Help: Old Age Pensions and Personal Savings in Great Britain, 1906–1937, Explorations in Economic History, 21 (4): 329–350.
36.
Katona G. [1965], Private pensions and individual savings, Ann Arbor: University of Michigan.
37.
Kennickell A. B. [2017a], Getting to the top: Reaching wealthy respondents in the SCF, Statistical Journal of the IAOS, 33 (1): 113–123.
38.
Kennickell A. B. [2017b], Try, try again: Response and nonresponse in the 2009 SCF panel, Statistical Journal of the IAOS, 33 (1): 203–209.
39.
Kennickell A. B., McManus D. A. [1993], Sampling for household financial characteristics using frame information on past income, paper presented at the 1993 Joint Statistical Meeting, Atlanta (GA), August.
40.
Kessler D., Masson A., Strauss-Kahn D. [1981], Social Security and Saving: A Tentative Survey, Geneva Papers on Risk and Insur¬ance, 18 (1): 3–50.
41.
Kohl R., O’Brien P. [1998], The Macroeconomic of Ageing, Pensions and Savings: A Survey, Economic Department Working Paper No. 200, OECD, Paris.
42.
Lachowska M., Myck M. [2018], The Effect of Public Pension Wealth on Saving and Expenditure, American Economic Journal: Economic Policy, 10 (3): 284–308.
43.
Lehmann-Hasemeyer S., Streb J. [2018], Does Social Security Crowd Out Private Savings? The Case of Bismarck’s System of Social Insurance, European Review of Economic History, 22 (3): 298–321.
44.
Low L., Heng T. M., Kapur B. K. [1986], Survey on Theoretical Issues and Evidence on Social Security [with Comment], ASEAN Economic Bulletin, 3 (1): 11–34.
45.
Lusardi A., Mithcell O. S. [2014], The Economic Importance of Financial Literacy: Theory and Evidence, Journal of Economic Literature, 52 (1): 5–44.
46.
Magnussen K. A. [1994], Old-Age Pensions, Retirement Behaviour and Personal Saving. A Discussion of the Literature, Social and eco¬nomic studies 087, Statistics Norway, Oslo.
47.
Mayer T. [1972], Permanent Income, Wealth, and Consumption. A Critique of the Permanent Income Theory, the Life-Cycle Hypothesis, and Related Theories, University of California Press, Berkeley.
48.
Meriküll J., Rõõm T. [2021], Are survey data underestimating the inequality of wealth?, Empirical Economics, online first.
49.
Mirer T. W. [1992], Life-cycle valuation of social security and pension wealth, Journal of Public Economics, 48 (3): 377–384.
50.
Modigliani F. [1986], Life Cycle, Individual Thrift, and the Wealth of Nations, American Economic Review, 76 (3): 297–313.
51.
Modigliani F., Sterling A. [1983], Determinants of private saving with special reference to the role of social security – cross coun¬try tests, in: Modigliani F., Hemming R. (eds.), The Determinants of National Saving and Wealth: 24–55, Macmillan, London.
52.
NBP [2017a], Zasobność gospodarstw domowych w Polsce, Narodowy Bank Polski, Warszawa.
53.
NBP [2017b], Zasobność gospodarstw domowych w Polsce. Aneks metodyczny do badania z 2016 r., Narodowy Bank Polski, Warszawa.
54.
OECD [2013], OECD Guidelines for Micro Statistics on Household Wealth, OECD Publishing.
56.
Oliviera J. [2018], The distribution of pension wealth in Europe, Journal of Economics of Ageing, 13: 30–42.
57.
Rubin D. B. [1987], Multiple Imputation for Nonresponse in Surveys, John Wiley & Sons, New York.
58.
Rutkowski A. [2019], Evaluating an old-age voluntary saving scheme under incomplete rationality, Gospodarka Narodowa. The Polish Journal of Economics, 3 (299): 55–94.
59.
Schröder J. [1983], Social security and the macroeconomic saving-income ratio, Weltwirtschaftliches Archiv, 119: 554–568.
60.
Sierminska E., Wroński M. [2022], Inequality and Public Pension Entitlements, in: Zimmermann K. F. (ed.), Handbook of Labor, Human Resources and Population Economics (forthcoming), Springer, Cham.
61.
Thaler R. H. [1990], Anomalies: Saving, Fungibility, and Mental Accounts, Journal of Economic Perspectives, 4 (1): 193–205.
62.
Thaler R. H. [1999], Mental accounting matters, Journal of Behavioral Decision Making, 12 (3): 188–206.
63.
Tyrowicz J., Makarski K., Rutkowski A. [2020], Fiscal incentives to pension savings – are they efficient? Working Paper 20/06, Rimini Center for Economic Analysis, Waterloo.
64.
Vermeulen P. [2016], Estimating the Top Tail of the Wealth Distribution, American Economic Review, 106 (5): 646–650.
65.
Vermeulen P. [2018], How Fat is the Top Tail of the Wealth Distribution?, Review of Income and Wealth, 64 (2): 357–387.
66.
Wolff E. N. [2015], U. S. Pensions in the 2000s: The Lost Decade?, Review of Income and Wealth, 61 (4): 599–629.
67.
Wolff E. N. [2017], The Retirement Wealth of the Baby Boom Generation, Journal of Monetary Economics, 54 (1): 1–40.
68.
Wolff E. N., Marley M. [1989], Long-Term Trends in U. S. Wealth Inequality: Methodological Issues and Results, in: Lipsey R. E., Tice H. S. (eds.), The Measurement of Saving, Investment, and Wealth, Studies in Income and Wealth, National Bureau of Economic Research and University of Chicago, Chicago.
69.
Wroński M. [2019], Kluczowe problemy metodologiczne w badaniach nad majątkiem gospodarstw domowych, Wiadomości Sta¬tystyczne, 5 (696): 34–47.
70.
Wroński M. [2020], Multidimensional Inequality in the European Union, The Joint Distribution of Household Income, Wealth and Consumption, Economics & Sociology, 14 (3): 205–219.
71.
Wroński M. [2021a], Does Social Security Crowd out Private Wealth? A Survey of the Literature, available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=3839....
72.
Wroński M. [2021b], Wpływ uprawnień w publicznym systemie emerytalnym na rozkład majątku gospodarstw domowych w Polsce, unpublished doctoral dissertation.
73.
Wroński M. [2023a], The impact of the public pension system on wealth inequality. The distribution of augmented wealth in Poland, Applied Economics Letters, 30 (3): 355–359.
74.
Wroński M. [2023b], The Impact of Social Security Wealth on the Distribution of Wealth in the European Union, Journal of Economics of Ageing, in press.
| eISSN: | 2300-5238 |
"Digitalizacja czasopisma Gospodarka Narodowa", sfinansowanego ze środków Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę, w ramach umowy nr 555/P-DUN/2018.
© 2006-2024 Journal hosting platform by Bentus
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
